Najstarszy znany pocałunek galaktyk w dziejach wszechświata
27 czerwca 2019, 11:37Astronomowie wykorzystujący teleskop ALMA zaobserwowali najstarszy znany nam przypadek łączenia się galaktyk. Obiekt o nazwie B14-65666 znajduje się w odległości 13 miliardów lat świetlnych, w Gwiazdozbiorze Sekstantu.
Nowa organella, która pomaga zapobiegać nowotworom
24 października 2019, 05:11W naszych komórkach odkryto nieznaną strukturę (organellę), która pomaga zapobiegać nowotworom, upewniając się, że podczas podziału materiał genetyczny jest prawidłowo sortowany. Nazwano ją organellą lub ciałkiem wewnętrznego regionu centromerowego (ang. inner centromere organelle lub inner centromere body).
Rzadka skamieniałość jaszczurki pozwoliła określić skład tkanki kostnej w bursztynie
28 lutego 2020, 12:46W bursztynie z Dominikany sprzed 15-20 mln lat zachował się fragment lewej przedniej kończyny jaszczurki z rodzaju Anolis. Choć pod mikroskopem widać każdy szczegół rzadkiej skamieniałości, badacze mówią, że idealny, bliski oryginałowi stan to tylko pozory, gdyż kość w dużej mierze została chemicznie przekształcona. Ze względu na bardzo dużą wartość kręgowce w bursztynie nie były nigdy badane za pomocą metod analitycznych, co oznacza, że dotąd skład tkanki kostnej w bursztynie pozostawał nieznany.
Naukowcy odkryli system tuneli pod zamkiem w Olsztynie
30 lipca 2020, 09:12Nieznaną jaskinię, złożony system tuneli i szczelin odkryli archeolodzy pod zamkiem w Olsztynie na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Część z nich mogła być wykorzystywana przez ludzi w średniowieczu, a może zdecydowanie wcześniej – wynika z ustaleń.
Udało się zapisać informację cyfrową w DNA żywego organizmu
12 stycznia 2021, 11:13Dyski twarde i inne systemy zapisywania danych przechowują obecnie olbrzymią ilość informacji. Jednak urządzenia te, podobnie jak niegdyś taśmy magnetyczne czy dyskietki, mogą z czasem odejść do lamusa przez co stracimy dostęp do danych, które na nich gromadzimy. Dlatego też naukowcy opracowali metodę zapisu danych w DNA żywego organizmu.
Gruzja: obniżony poziom wody pozwolił archeologom przyjrzeć się zatopionemu mostowi Pompejusza
2 czerwca 2021, 14:38Otwarcie wrót śluz elektrowni wodnej Zemo Avchala obniżyło poziom wody w rzece Kura (gruz. Mtkwari), odsłaniając starożytny most Pompejusza. Archeologom dano 48 godzin na jego sfotografowanie i badania. Trzydziestego pierwszego maja po zamknięciu wrót konstrukcja ponownie zniknęła pod wodą.
Państwowy Instytut Badawczy udostępnił dwa neuronowe modele języka polskiego
24 listopada 2021, 12:07Naukowcy z Ośrodka Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB) udostępnili w tym roku dwa polskojęzyczne neuronowe modele języka – Polish RoBERTa v2 oraz GPT-2. Popularność takich modeli szybko rośnie. Zwiększają się też ich rozmiary czyli liczba parametrów. I chociaż większość osób nie zdaje sobie sprawy z ich istnienia, to wielu z nas na co dzień z nich korzysta.
Teleskop Webba: pierwszy etap dostrajania instrumentów i zwierciadeł zakończony sukcesem
4 kwietnia 2022, 11:01Już niemal wszystkie instrumenty naukowe Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba zostały zsynchronizowane ze zwierciadłem głównym. Niemal wszystkie, gdyż ostatni z nich – Mid-Infrared Instrument (MIRI) – można będzie ustawić gdy osiągnie odpowiednią temperaturę pracy. MIRI potrzebuje tak niskiej temperatury, że nie wystarczy mu chłodzenie pasywne, dlatego jest od wielu dni schładzany za pomocą specjalnego nowatorskiego urządzenia kriogenicznego.
Cykl węglanowo-krzemianowy chroni życie na Ziemi przed katastrofalną zmianą klimatu
17 listopada 2022, 11:02Klimat Ziemi przechodził zmienne koleje losu, od bardzo gorącego po epoki lodowe. Mimo to życie na naszej planecie przetrwało 3,7 miliarda lat. Badacze z MIT potwierdzili właśnie, że Ziemia posiada działający na przestrzeni setek tysięcy lat mechanizm regulacji, dzięki któremu nie dochodzi do katastrofalnych zmian klimatu, które mogłyby zakończyć historię życia.
„Atomowy oddech” może być jednym z elementów technologii kwantowych
13 czerwca 2023, 10:30Naukowcy z University of Washington zauważyli, że są w stanie wykryć „atomowy oddech” czyli wibracje mechaniczne pomiędzy dwiema warstwami atomów. Dokonali tego obserwując światło emitowane przez atomy wzbudzone laserem. Odkryte zjawisko można wykorzystać do zakodowania i przesłania informacji kwantowej. Uczeni zbudowali urządzenie, które może stać się elementem składowym przyszłych technologii kwantowych.
